ისტორია

 სოფელი ქარიატის ისტორია ოფიციალურად დადასტურებული ისტორიული წყაროებით მოხსენიებულია ჯერ კიდევ ჩვ. წ. აღ-მდე I საუკუნისა და ჩვენი წ. აღ-ის I საუკუნეთა მიჯნების ცნობილი პონტოელი ბერძენი ისტორიკოსის, გეოგრაფისა და მოგზაურის სტრაბონის ნაშრომებში. ცნობილია,   რომ თანამედროვე ისტორიკოსთა დიდი ნაწილის დადასტურებული ვარაუდით მან იმოგზაურა კოლხეთში და, სავარაუდოდ, მდინარე ხოფის ხეობით შემოვიდა კოლხეთის სიღრმეში, კერძოდ დღევანდელი ქარიატის მიდამოებშიც. მოგზაურს მოეწონა მდინარის ხეობის სანახები და უწოდა ,,ქარიენტე”, რაც მათ ენაზე მშვენიერს ნიშნავს. კანონზომიერი ენობრივი ცვლილებების შედეგად სიტყვა ,,ქარიენტესგან” მივიღეთ ,,ქარიატა”.

ტოპონიმები

ა. სახელწოდებები: ნაწისქვილუ,  ნოორღალუ, ნაქობალუ.
ბ. მდინარეები: ხობი, ცივი, მუნჩია.
ც. ღელეები: ჯიბადური, ძველი ცივი.
დ. ნამოსახლარები: კუკანიაშ ნოხორ, რომანოზიშ ნოხორ, პაპაშნაოზ.
ე. ,,ნაოხვამეები”: 1. ნაოხვამუ (გამოღმა ქარიატის სასაფლაოსთან). 2. ნაეკლესუ (სალოლუოს უბანში)
ფ. ტყეები: ქვიშილ, ლესხოზ, კოზმა, მავითა, ნოქორენი, ხომლა ტყა.
გ. უბნები: საბერაიო, საქაქუთიო, საგვასალიო, საბჟალო, საძაგანიო, საღურჯიო, საჟველიო, საგურალიო, საწულაიო.

ქარიატა (ქარიატას) 1. ძალიან მაღალი; მაღალი სახლი; ქარმიუწვდენი. ინეფიში ბირა-ხიოლიქარიატა გვალეფი დო ცაშა მიონჭჷ: ყაზაყ., 1.05.1931, გვ. 3 -- იმათი სიმღერა-მხიარულება ძალიანმაღალ მთებსა და ცას სწვდება. გახუტოლჷ სუკიში დუცუ ქარიატაშა ონჭჷნ ფერი: კ. სამუშ., ქართ.ზეპ., გვ. 142 -- შემოხვევია სერის თავს ქარუწვდენი სიმაღლისა. ქარიატაშა ეშელუა: მასალები, ტ. 1, გვ.381 -- მაღალ სახლში ავიდაო. 2. ტოპონ. სოფელი ხობის რაიონში. ქარიატაში მაშორას შქას ყორშეფიაშაჸუნს: ქხს, 1, გვ. 317 -- ქარიატას (სოფელია) სიშორეზე შუაში კოშკებია დატანებული. შდრ. ლაზ.ხაჲატა აივანი, ტერასი (ნ. მარი). 
ქარიატა (ქარიატას) 1. ძალიან მაღალი; მაღალი სახლი; ქარმიუწვდენი. ინეფიში ბირა-ხიოლიქარიატა გვალეფი დო ცაშა მიონჭჷ: ყაზაყ., 1.05.1931, გვ. 3 -- იმათი სიმღერა-მხიარულება ძალიანმაღალ მთებსა და ცას სწვდება. გახუტოლჷ სუკიში დუცუ ქარიატაშა ონჭჷნ ფერი: კ. სამუშ., ქართ.ზეპ., გვ. 142 -- შემოხვევია სერის თავს ქარუწვდენი სიმაღლისა. ქარიატაშა ეშელუა: მასალები, ტ. 1, გვ.381 -- მაღალ სახლში ავიდაო. 2. ტოპონ. სოფელი ხობის რაიონში. ქარიატაში მაშორას შქას ყორშეფიაშაჸუნს: ქხს, 1, გვ. 317 -- ქარიატას (სოფელია) სიშორეზე შუაში კოშკებია დატანებული. შდრ. ლაზ.ხაჲატა აივანი, ტერასი (ნ. მარი).ქარიატა (ქარიატას) 1. ძალიან მაღალი; მაღალი სახლი; ქარმიუწვდენი. ინეფიში ბირა-ხიოლიქარიატა გვალეფი დო ცაშა მიონჭჷ: ყაზაყ., 1.05.1931, გვ. 3 -- იმათი სიმღერა-მხიარულება ძალიანმაღალ მთებსა და ცას სწვდება. გახუტოლჷ სუკიში დუცუ ქარიატაშა ონჭჷნ ფერი: კ. სამუშ., ქართ.ზეპ., გვ. 142 -- შემოხვევია სერის თავს ქარუწვდენი სიმაღლისა. ქარიატაშა ეშელუა: მასალები, ტ. 1, გვ.381 -- მაღალ სახლში ავიდაო. 2. ტოპონ. სოფელი ხობის რაიონში. ქარიატაში მაშორას შქას ყორშეფიაშაჸუნს: ქხს, 1, გვ. 317 -- ქარიატას (სოფელია) სიშორეზე შუაში კოშკებია დატანებული. შდრ. ლაზ.ხაჲატა აივანი, ტერასი (ნ. მარი).


      სოფლის რელიგიური დღესასწაულები

  ადგილობრივ უხუცესთა ინფორმაციით ქარიატა იყო ერთ-ერთი უბატონო სოფელი. იმის გამო, რომ აქ იყო წმინდა გიორგის ეკლესია, აქაურებს მოიხსენიებდნენ, როგორც წმინდა გიორგის ყმებს. 
  ძველი ტრადიცია, ამ შემთხვევაში რელიგიური დღესასწაული, წლების განმავლობაში, XX  საუკუნის საქართველოს პოლიტიკური წყობიდან გამომდინარე, მივიწყებული იყო. სოფელს არც ეკლესია ჰქონდა, რადგან ის ავბედით 1937 წელს დაშალეს. ამით საყრდენი გამოეცალა გიორგობის დღესასწაულის აღნიშვნის ტრადიციას. მისი რეაბილიტაცია მოხდა 2005 წლიდან მას შემდეგ, რაც სოფელში ისევ გაიხსნა წმინდა გიორგის სამლოცველო. ამ პერიოდიდან წელიწადში ორჯერ _ 23 ნოემბერსა და 6 მაისს, ორივე გიორგობისას, ფართოდ აღნიშნავენ ამ დღესასწაულს და მას ადგილობრივების გარდა სტუმრობს ხობის სხვადასხვა სოფლებისა და ფოთის მრევლი.

 სოფელ ქარიატაში ყველაზე გავრცელებული გვარებია: ბჟალავა, ქაქუთია, გვასალია, ბერაია, ძაგანია, ბერიშვილი, ჟველია, ტყებუჩავა, ლოლუა, გურალია, ტაბაღუა.